Nước miếng hay còn gọi là nước dãi và nước bọt là chất tiết có dạng nhờn, trong, hay có bọt, tiết ra từ các tuyến nước miếng vào miệng với nhiều công dụng khác nhau, quan trọng nhất là giúp việc nhai và tiêu hoá thức ăn trước khi nuốt, đồng thời điều hòa độ acid trong mồm giữ cho răng bớt sâu mòn.
Nước bọt được tiết ra bởi những tuyến nước bọt như tuyến mang tai, tuyến dưới hàm, tuyến duới lưỡi và hằng trăm tuyến nhỏ khác nằm rãi rác trong miệng.
Có 3 cặp tuyến sản xuất nước bọt liên tục để giữ cho miệng và họng được ẩm ướt. Cặp lớn nhất, tuyến mang tai, nằm ngay phía dưới và ở trước tai. Kế tiếp là cặp tuyến nước bọt dưới hàm, nằm ở hàm dưới. Cặp nhỏ nhất là tuyến nước bọt dưới lưỡi, nằm phía bên dưới lưỡi.

Hàm lượng nước miếng
Trung bình mỗi ngày con người tiết ra 800 - 1200 ml nước miếng.

Na	2-21 mmol/L
K	10-36 mmol/L
Ca	1.2-2.8 mmol/L
Mg	0.08-0.5 mmol/L
Cl	5-40 mmol/L
HCO3	2-13 mmol/L
PO4	1.4-39

• Dịch nhờn trong nước miếng gồm có mucopolysaccharide và glycoprotein
  
• Các chất kháng trùng: thiocyanate, hydrogen peroxide, và IgA tiết.
  
• Các loại enzyme: alpha-amylase (EC3.2.1.1), lysozyme (EC3.2.1.17), và lingual lipase (EC3.1.1.3).
  
• Nước miếng con người còn có chất acid phosphatases A và B (EC3.1.3.2), N-acetylmuramyl-L-alanine amidase (EC3.5.1.28), NAD(P)H dehydrogenase-quinone (EC1.6.99.2), lactoperoxidase (EC1.11.1.7), superoxide dismutase(EC1.15.1.1), glutathione transferase (EC2.5.1.18), aldehyde dehydrogenase - loại 3(EC1.2.1.3), glucose-6-phosphate isomerase (EC5.3.1.9), và kallikrein mô (EC3.4.21.35). Những chất này làm nước miếng có mùi hôi.
  

Chức năng

1. Nước bọt là dung dịch súc miệng hiệu quả

Nước bọt “cuốn trôi” những thực phẩm còn dư thừa trong miệng, giúp khoang miệng thông thoáng, sạch sẽ. Nếu không có nước bọt, thức ăn dư thừa khó tiêu hóa triệt để, từ đó sẽ tạo ra nhiều mảng bám, gây hôi miệng, sâu răng.
2. Nước bọt là chất bôi trơn quan trọng
Nước bọt chứa nhiều chất nhầy, có tác dụng “bôi trơn” thực phẩm, đẩy nhanh quá trình vận chuyển thức ăn tới dạ dày, đồng thời hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa. Ngoài ra, nó còn giúp khoang miệng luôn mềm mại, không bị khô rát, khó chịu.
3. Nước bọt có tác dụng cầm máu
Nước bọt có thể giúp đông máu nhanh. Bởi vậy, khi khoang miệng bị tổn thương hay nhổ răng chảy máu, nước bọt sẽ nhanh chóng cầm máu, bít miệng vết thương hiệu quả.
4. Tạo cảm giác ngon miệng
Nước bọt có thể pha loãng các vị đắng, cay, chua, ngọt tạo môi trường trung tính giúp chúng ta ăn ngon. Thức ăn nhờ vậy cũng được tiêu hóa nhanh hơn.
5. Tác dụng chống vi khuẩn, nấm mốc
Thông qua các quá trình cơ lý khác nhau, các hợp chất hữu cơ và vô cơ trong nước bọt phát huy vai trò chống vi khuẩn, nấm mốc hiệu quả, giúp giảm nguy cơ mắc viêm lợi, sâu răng, viêm họng.
6. Làm lành nhanh vết thương
Nước bọt chứa nhiều auxin, có tác dụng đẩy nhanh thời gian lành bệnh, miệng vết thương nhanh nhỏ lại và đóng vảy.
7. Tác dụng tiêu hóa
Men phân giải tinh bột trong nước bọt có thể phân giải thành đường mantoza, kích thích tiêu hóa và quá trình hấp thụ các chất dinh dưỡng vào cơ thể.