Nghe phụ thuộc vào hàng loạt biến cố làm thay đổi các sóng âm trong không khí thành các tín hiệu điện. Sau đó thần kinh thính giác của chúng ta chuyển tải những thông tin này đến não. Nghe cũng là quá trình chuyển hóa năng lượng phức tạp: năng lượng âm học (âm năng) - năng lượng cơ học (cơ năng) - năng lượng thủy động học (thủy năng) - năng lượng điện (điện năng) - năng lượng hóa học (hóa năng).


Các sóng âm thanh (sound wave) đi vào tai ngoài qua một con đường hẹp gọi là ống tai (ear canal) đến màng nhĩ (eardrum).






Hình 1. Sóng âm (sound wave) đi vào tai

Các sóng âm đi vào làm màng nhĩ rung động, và chuyển các rung động này đến ba xương con trong tai giữa. Những xương này được gọi là xương búa, xương đe và xương bàn đạp.





Hình 2. Chuỗi xương con (ossicular chain) và màng nhĩ (tympanic membrane)

Các xương của tai giữa khuyếch đại hoặc làm tăng các dao động âm thanh và chuyển chúng vào tai trong – còn được gọi là ốc tai (cochlea) – Nó có hình dáng giống con ốc sên và chứa dịch.





Hình 3. Cửa sổ bầu dục (oval window), cửa sổ tròn (round window) và ốc tai (cochlea)

Một màn đàn hồi chạy bắt đầu từ điểm cuối của ốc tai chia nó thanh phần trên và phần dưới. Màng này được gọi là màng đáy (basilar membrane) bởi vì nó có nhiệm vụ như cái đáy (base) hay tầng dưới cùng (ground floor), nằm trên nó là các cấu trúc nghe.





Hình 4. Màng đáy (basilar membrane)

Dao đông âm thanh làm cho dịch trong ốc tai gợn sóng, và một sóng chuyển động dọc theo màng đáy. Các tế bào lông là các tế bào thần kinh giác quan nằm ở trên màng đáy – “ lướt trên sóng “ (ride the wave).




Hình 5. Tế bào lông trong (inner haircells)

Khi các tế bào lông chuyển động lên xuống, các cấu trúc đầy lông tua tủa của nó đập lên trên đụng màng nằm ngoài và nghiêng sang một bên. Khi điều này xảy ra, một số hóa chất xuất hiện tạo nên tín hiệu điện.

Thần kinh thính giác mang những tín hiệu điện này đến não, nơi dịch những tín hiệu này thành âm thanh mà chúng ta nhận biết và hiểu.



Hình 6. Đường dẫn truyền thính giác (Auditory pathway)

Tế bào lông gần đáy của ốc tai phát hiện những âm thanh giọng cao, như là tiếng chuông điện thoại. Những tế bào lông gần đỉnh hoặc là điểm trung tâm nhất, phát hiệm âm thanh giọng trầm như là tiếng chó sủa lớn.

BS CKII Nguyễn Thị Bích Thủy (Phonak Việt Nam)